Stemhygiëne
Stem voor iedereen
Iedereen heeft een stem en iedereen gebruikt die stem. De ene persoon misschien al wat meer dan de andere, maar een volledig 'stemloos' leven is bijna niet denkbaar. Daarom verdient onze stem zeker aandacht. Hoe meer je met je stem bezig bent, hoe meer gebaat je bent bij een goede stemzorg. Denk maar aan leerkrachten, advocaten, zangers, presentatoren,.... Zonder stem zouden zij hun beroep zelfs niet kunnen uitoefenen.
Hoe 'soigneer' ik mijn stem (niet)?
Er zijn heel wat zaken die een negatieve invloed kunnen hebben op je stem, misschien zonder dat je het beseft. Wanneer we ons op die negatieve invloeden gaan focussen, zijn we bezig met stemhygiëne. Met stemhygiëne bedoelen we alle tips om negatieve beïnvloeding van de stem zoveel mogelijk te vermijden/verminderen. Zowel factoren bij jezelf als in je omgeving kunnen je stem (negatief) beïnvloeden. Stemhygiëne wilt dus zeggen dat je deze negatieve factoren zoveel mogelijk gaat vermijden/beperken.
- Drink voldoende water (minstens 1,5 liter per dag) en hydrateer zo je stem
- Beperk alcohol en cafeïne
- Drink water bij een kriebel in de keel of slik een paar keer droog
- Spreek wat stiller zonder echt te fluisteren
- Vermijdt spreken bij veel omgevingslawaai
- Ga dichter bij je gesprekspartner staan als hij je gewone volume niet hoort
- Las voldoende rustpauzes voor je stem in
- Vermijdt spreken in droge ruimtes zonder lucht
- Neem een goede rechte houding aan tijdens het spreken
- Slaap voldoende
- Af en toe geeuwen of zuchten ontspant je stem
- Overmatig gebruik van alcohol en cafeïne
- Overmatig kuchen/keelschrapen
- Fluisteren
- Roepen/schreeuwen/gillen
- Overmatig spreken
- Spreken in ruimtes met droge lucht (vaak tgv airco)
- Roken
- Erg snel spreken
Natuurlijk is het niet altijd makkelijk om met al de bovenstaande zaken rekening te houden. Je moet ook niet alles in één keer gaan veranderen. Belangrijk is om na te gaan wat voor jou persoonlijk zou kunnen bijdragen aan problemen met/ last van de stem en wat mogelijk is om daar dan aan te doen. Een stemtherapeut kan je hier zeker bij helpen.
Jouw stem, onze zorg!
Stemhygiëne is een belangrijk onderdeel van stemtherapie. Stemtherapie houdt echter nog veel meer in. Ondervindt u dus langdurig stemklachten (bv. aanhoudende heesheid, pijn bij het spreken, een stem die wegvalt,....), dan is het zeker aangewezen een stemtherapeut en/of Neus-Keel-Oor-arts te raadplegen. Na een NKO- en logopedisch onderzoek kunnen zij u vertellen wat de oorzaak van uw stemklachten is en of eventuele logopedische therapie aangewezen is voor u.
Geschreven door Annelien Buysschaert, logopediste